Serieschakeling of parallelschakeling?
Misschien klinkt het u wel bekend in de oren: Het is Kerst, u zit gezellig met uw familie in de huiskamer naar de prachtig versierde kerstboom te kijken. En dan ineens, vallen de lichtjes uit. Oorzaak? 1 van de lampjes is stuk gegaan! Maar hoe kan het dat niet alleen dat ene lampje, maar de hele slinger ophoudt met licht geven? Uitleg en meer in dit artikel!
December loopt op zijn eind: het is bijna Kerstmis! Dit betekent dat er waarschijnlijk ook een mooi versierde kerstboom in uw kamer staat. Maar ineens valt de slinger met lampjes uit omdat er 1 lichtje stuk is. Hoe dit kan? Waarom houdt niet alleen dat ene lampje ermee op?
Kenmerken serieschakeling
Een serieschakeling is een elektronische opstelling van componenten (samenstellende delen). U kunt een serieschakeling herkennen aan deze kenmerken:
- De componenten staan achter elkaar: bij een serieschakeling is er geen sprake van vertakkingen in de stroomkring.
- Als u 1 component uit de schakeling haalt (of als er 1 stuk gaat), doen geen van allen het meer.
- De stroom die door deze schakeling loopt is bij alle individuele componenten gelijk: Elk onderdeel krijgt dezelfde hoeveelheid ampère, de beginhoeveelheid ampère wordt niet verdeeld.
- Bij een serieschakeling wordt de spanning (Volt) gelijk verdeeld over de componenten. (Vtotaal = V1 + V2 + V3 enz)
Gebruik serieschakeling
- Voorschakelweerstand: Een extra weerstand word met een component in serie gezet waardoor het geheel op een hogere spanning kan worden aangesloten.
- Accu's en batterijen: Wanneer je deze in serie schakelt, ontstaat een spaning die groter is dan de spanning van 1 enkele bron.
- Kerstboomverlichting: Een hele hoop lampjes worden met elkaar in serie geschakelt
Kenmerken parallelschakeling
Ook een parallelschakeling is een elektronische opstelling van componenten (samenstellende delen). U kunt een parallelschakeling herkennen aan deze kenmerken:
- De componenten staan niet in 1 lijn achter elkaar, in deze opstelling zitten vertakkingen. In een parallelschakeling kun je ieder onderdeel apart aan- en uitzetten.
- De stroom die door deze schakeling loopt is bij alle individuele componenten gelijk: Elk onderdeel krijgt dezelfde hoeveelheid ampère, de beginhoeveelheid ampère wordt nu wel verdeeld over alle vertakkingen. (Atotaal = A1 + A2 + A3 enz)
- Bij een parallelschakeling is elk component aangesloten op dezelfde spanning, deze wordt dus niet verdeeld over de componenten.
Gebruik parallelschakeling
- Vermogensbeperking: De stroom wordt verdeeld ove de componenten waardoor de individuele componenten minder termisch worden belast
- Ontwikkelen van een componentwaarde: Wanneer de weerstanden of condensatoren handig worden gecombineerd, kunnen waardes samengesteld worden die niet in de handel te verkrijgen zijn
- Meting: Als een hoogohmige voltmeter parallel wordt geschakelt met een lage weerstand, kan de stroom worden opgemeten
- Voeding: De spanning over alle componenten is gelijk bij een parallelschakeling waardoor het het meest makkelijk is om apparaten parallelgeschakeld te voeden