De werking en aanschaf van een staande of tafelventilator

Als de eerste zomerse en tropische dagen van het jaar genoteerd worden dan vliegen de ventilators bij menig elektronicawinkel en -webshop weer de deur uit. Deze apparaten zijn dus zonder meer populair, maar waar berust de werking van een ventilator op? En verkoelen ze echt? Waar kun je zoal op letten bij aankoop van een tafel- of staande ventilator?

Inhoud

• De verkoelende werking van een ventilator
• Wat zijn de stroomkosten van een ventilator?
• Waar kan zoal op gelet worden bij de aanschaf van een ventilator?
• Een aantal extra specificaties waarop gelet kan worden
• Wanneer koopt men het beste een ventilator?
• Een ventilator verstoort muggen
• Een aantal tips voor gebruik van een ventilator

De verkoelende werking van een ventilator

Bij hoge temperaturen zul je sneller zweten, boven je huid bevindt zich als gevolg van het zweet een dun laagje warme lucht, deze warme lucht is warmer en vochtiger dan de lucht van de ruimte waar je je in bevindt. Wanneer een ventilator wordt aangezet blaast deze dit dunne laagje warme lucht constant weg. Met andere woorden, de warme zweetlucht wordt sneller vervangen door iets koudere en drogere lucht, hierdoor wordt het voor het lichaam makkelijker om overtollige warmte via waterdamp aan de omgeving af te kunnen staan. Dit proces kan heel goed worden vergeleken met een ventilator die in een pc op een warme processor is gemonteerd; de processor wordt net als het menselijk lichaam warm, door met hoge kracht lucht langs de koeler van de processor te blazen zal het directe laagje lucht constant worden ververst en zal via de koeler de processor op constante temperatuur blijven. Een menselijk lichaam zal er dus 'blij' mee zijn als een ventilator constant koelere lucht richting de huid blaast. Qua gevoelstemperatuur kan het zeker wel enkel graden koeler aanvoelen wanneer men een ventilator in de nabijheid aanzet.

Wat zijn de stroomkosten van een ventilator?

De stroomkosten van ventilator zijn laag te noemen. Een kleine tafelventilator zal zo’n 15 tot 40 Watt aan vermogen hebben. Een ventilator van 30 Watt zal dan per uur 0,030 kWh (kilowatuur) aan energie verbruiken, en dan alleen in de hoogste stand. Stel dat een kilowattuur stroom € 0,20 kost (of dat zo is, zul je zelf even zelf bij jouw energieleverancier moeten nakijken) inclusief alle extra kosten, dan kost een avond koelen met een ventilator slechts 0,030 kWh x 5 uur x € 0,20 = € 0,03. Staande en vloerventilators hebben vaak een wat groter vermogen van 40 tot 60 Watt, de kosten zijn dan iets hoger. Sommige mensen kopen in plaats van een ventilator een duur mobiel te verplaatsen airco-systeem, er wordt dan vaak vergeten dat deze airco zeker honderd (of meer) euro’s per jaar aan energie gaat verbruiken tegenover slechts enkele euro’s van een ventilator.

Waar kan zoal op gelet worden bij de aanschaf van een ventilator?

De meeste ventilators hebben twee of drie standen, kijk even wat je zelf het prettigst vindt. Er zijn ventilators met een timerfunctie, dit kan handig zijn wanneer deze in de slaapkamer wordt gebruikt, de ventilator gaat dan vanzelf uit en je kan dan rustig in slaap vallen zonder telkens wakker te worden van het geluid. Daarnaast bestaan er versies met een afstandsbediening, dit kan voor sommige mensen ideaal zijn en dus loont het de moeite om hier op te letten tijdens de aanschaf. De meeste ventilators kunnen automatisch horizontaal heen en terug draaien, dit heet oscilleren. Met het zwenkbereik wordt aangegeven hoever de ventilator kan oscilleren, bijvoorbeeld in een hoek van 90 graden. Let er op of de oscillerende functie ook kan worden uitgezet. Ook kan worden gelet of de ventilator in verticale hoek (de hellingshoek) bijgesteld kan worden, het kan immers handig zijn om de luchtstromen iets naar beneden of juist naar boven te richten.

Tafelmodel of staande ventilator

Let er ook op of je een tafelmodel of juist een staande ventilator wilt kopen, de kleine tafelmodellen bieden veel gemak, ze zijn makkelijk mee te nemen naar een andere plek. De staande exemplaren bieden weer iets meer vermogen en vormen dikwijls een fraaie aanvulling op het interieur. Er zijn zelfs ventilators met felgekleurde rotatiebladen, er hoeft dus niet altijd voor het saaie model met witte, grijze of zwarte kleur te worden gekozen. En tot slot: een beetje stevig model is wel prettig, het mag duidelijk zijn dat de wat duurdere ventilators steviger en dus veiliger zijn. Kijk ook of je de beschermkappen stevig genoeg vindt en dat ze uit fijnmazig materiaal bestaan waar niet snel een voorwerp doorheen kan worden gestoken.

Een aantal extra specificaties waarop gelet kan worden

Sommige fabrikanten laten bij de specificaties een aantal cijfers zien. Allereerst de doorstroomsnelheidswaarde, dit geeft het aantal kubieke meter lucht dat per minuut of per uur door de ventilator wordt verplaatst. Denk aan getallen van bijvoorbeeld 1080 m3 per uur of 18 m3 per minuut. Ook kan gelet worden op de servicewaarde, dit is het aantal kubieke meter lucht dat per minuut verplaatst, gedeeld door het vermogen van de ventilator. En ventilator van 30 Watt en een doorstroomsnelheidswaarde van 18 m3 per minuut, zal een servicewaarde van 0,6 hebben. Hoe hoger deze waarde des te beter het rendement is. Ook niet onbelangrijk is het aantal decibel (dB) van de ventilator, hoe lager het aantal decibel hoe prettiger het is, een zaak dus om op te letten tijdens de aanschaf (helaas staan dit soort mooie getallen vaak niet op de doos, maar alleen in de handleiding). Een geluidswaarde die voor kan komen bij een tafelventilator van 30 Watt is bijvoorbeeld 45 dB, uiteraard is dat bij de hoogste stand, bij een lagere snelheid zal het geluid zachter zijn.

Wanneer koopt men het beste een ventilator?

De beste tijd om een ventilator te kopen is in het late najaar, de winter of in de lente. Als een hittegolf eenmaal begonnen is bestaat de kans dat jouw gewenst model al uitverkocht is of de prijs een stuk hoger ligt. In de winter zul je er echter niet snel aan denken om een ventilator te kopen, maar mocht je er tijdens een eerste warme dag in de lente aan denken maak er dan gelijk werk van en koop of bestel er een.

Een ventilator verstoort muggen

Een bijkomend voordeel van een ventilator is dat het stekende muggen in de slaapkamer (en andere ruimtes) verstoort. Muggen willen rustig kunnen zitten voordat ze gaan steken, dus door ’s nachts een ventilator aan te zetten zal men minder snel gestoken worden. De slaap zal als gevolg van het ventilatorgeluid iets minder goed zijn, maar wellicht beter dan wanneer men de hele nacht naar het geluid van zoemende muggen moet luisteren.

Een aantal tips voor gebruik van een ventilator

Tot slot volgt nog een aantal tips die aangeven hoe een ventilator op een effectieve wijze gebruikt kan worden:

• Zet de ventilator voor het (geopende) raam zodat koude lucht naar binnen kan stromen, let er wel op dat de ventilator op een stabiele ondergrond staat en niet naar buiten kan vallen, pas ook dat er geen inslaande regen op de ventilator terecht kan komen.
• Zet de ventilator voor je (slaapkamer)deur zodat deze de lucht de gang in blaast, en zet tegelijk een raam in de kamer open zodat een luchtstroming in de kamer ontstaat.
• Zet flessen met bevroren water voor de ventilator, de lucht zal dan worden afgekoeld, let er wel dat de flessen goed afgesloten zijn en er geen vocht bij de ventilator terecht kan komen, plaats de flessen dus op afstand. Let er ook op dat de ventilator niet in de oscillerend stand staat, maar druk op de knop die de ventilator in stilstaande positie brengt.
• Maak je gezicht nat met koud water, je zult versteld staan van de verkoelende werking als je dan de ventilator aanzet, de werking berust erop dat de massa van het water relatief veel warmte opneemt van de huid en als gevolg van de luchtstroming snel verdampt en de huid verlaat. Helaas is deze werking van korte duur (enkele minuten).