Gesjoemel met grijpautomaten

Op iedere kermis zijn er wel een paar te vinden. Grijpmachines of grijpapparaten. Het is een eenvoudig en verleidelijk spelletje met aantrekkingskracht op jong en oud. Hoewel het een eerlijk spel lijkt, wordt er behoorlijk gesjoemeld met deze spellen. De exploitant kan de apparaten dusdanig afstellen, dat hij zelf altijd als grote winnaar uit de bus komt. Hierbij kan vooraf ingesteld worden of de exploitant veel moet winnen of heel veel. Inhoudsopgave

• Hoe werkt het spel?
• Algemene manipulatie
• Softwarematige manipulatie
• Bijna winnen
• Wat zegt de wet in Nederland?
• Wat zegt de wet in het buitenland?
• Tips om te winnen

Hoe werkt het spel?

Het principe van het spel is behoorlijk simpel. In een grote glazen bak liggen prijzen. Het kan gaan om pluche knuffelbeesten, maar ook duurdere prijzen zijn mogelijk. Het is de kunst om deze prijzen met een soort kleine grijpmachine beet te pakken. Vervolgens moet de prijs losgelaten worden boven een opening waardoor de prijs uit de bak gehaald kan worden. De grijpmachine kan bestuurd worden door middel van een joystick of knoppen.

Algemene manipulatie

Om te beginnen, worden de kasten vaak behoorlijk volgezet met prijzen. Doordat de prijzen vaak stijf tegen elkaar aan staan, is het bijzonder lastig om een prijs los te trekken. Hiernaast zijn de grijpers vaak niet groot genoeg om grip te krijgen op de grote prijzen, zoals een forse knuffelbeer. Tenslotte zijn er ook geruchten over exploitanten de prijzen aan één kant verzwaren. Doordat een prijs hierdoor aan één kant veel zwaarder is, zal deze prijs bijna altijd direct uit de grijper glippen. De vraag is overigens of dit gerucht op waarheid berust. De exploitant kan de machine immers eenvoudiger softwarematig manipuleren.

Softwarematige manipulatie

De exploitant kan een grijpmachine eenvoudig instellen. Uit de handleiding van zo’n apparaat blijkt dat de exploitant vooraf een aantal factoren kan aangeven, zoals de muntinworpwaarde, de gemiddelde waarde van de aanwezige prijzen en tenslotte: het gewenste winstniveau. Zodra alle factoren ingevoerd zijn, zorgt het apparaat dat de gewenste winst precies gehaald wordt. Hoe het apparaat dit bereikt? Heel eenvoudig. In de standaard instelling hebben de grijpers vrij weinig kracht. Meestal is de grijpkracht veel te gering om een prijs fatsoenlijk op te pakken. Zodra het apparaat echter voldoende winst heeft binnen geharkt, zal er een prijs “weggegeven” worden. Tijdens de bewuste speelronde krijgt de grijper tijdelijk voldoende kracht om een prijs te kunnen pakken. Nadat een prijs gewonnen is, begint het spelletje weer van voor af aan. Het apparaat gaat eerst weer geld binnenhalen. Is er voldoende geld in het apparaat gegooid? Dan mag de onwetende klant weer een prijsje winnen.

De speelrondes waarbij de grijper voldoende kracht krijgt, worden willekeurig door de machine gekozen. Hierdoor kan je bijvoorbeeld twee keer achter elkaar iets winnen, maar soms ook twintig keer achter elkaar niets winnen. De “winnende ronde” is hierdoor niet te voorspellen.

Bijna winnen

Een apparaat wordt niet snel populair als er nooit iets gewonnen wordt. De slimme exploitant zorgt er daarom voor dat er af en toe een prijs gewonnen wordt. Hiernaast probeert men de suggestie te wekken dat je bijna iets won. Om dit effect te bereiken krijgt de grijper in eerste instantie voldoende kracht om een prijs op te tillen. Vervolgens wordt de kracht in de grijper automatisch na enkele seconden verlaagd. Het gevolg hiervan is dat de speler een prijs kan optillen, maar dat de prijs bij de eerste beste beweging weer uit de grijper valt. De speler heeft het gevoel dat hij bijna had gewonnen. Hierdoor is de speler eerder geneigd om het spel nog een keer te proberen. De grijpautomaat speelt dus zelfs een psychologisch spelletje met de speler. Ook dit gedrag van de automaat is allemaal exact vooraf in te stellen door de exploitant van de machine.

Wat zegt de wet in Nederland?

Op het eerste gezicht, lijkt een grijpautomaat een behendigheidsspel. Als je je beetje handig bent, zou je een prijs kunnen winnen. Tenminste, zo lijkt het. In de praktijk bepaalt de machine (of exploitant) of je wint en wanneer je wint. Op deze manier heeft een grijpautomaat eigenlijk meer weg van een kansspel dan van een behendigheidsspel. Op dit moment wordt een grijpautomaat echter nog steeds geschouwd als een behendigheidsspel.

Wat zegt de wet in het buitenland?

Er zijn al landen waarbij de grijpautomaat wel als kansspel wordt gezien. In dat geval is er andere regelgeving van toepassing en zal je als exploitant moeten voldoen aan andere eisen. Dit ondervond een Nederlandse exploitant die met zijn grijpautomaten in 2007 naar Polen ging. Volgens de Poolse wetgeving is een grijpautomaat een kansspel dat niet thuishoort op een kermis. De exploitant werd gearresteerd en zijn automaten werden in beslag genomen.

Ook in Amerika weet men niet zo goed hoe men moet omgaan met de grijpautomaten. Sinds 2015 zijn ze toegestaan en worden ze gezien als behendigheidsspel. Wel hebben sommige staten grenzen gesteld aan de beïnvloeding van de apparaten. Zo moet je in Florida minstens 1 op de 12 spellen kans hebben op een prijs. In Nevada (o.a. Las Vegas) ligt deze verhouding op 1:15.

Tips om te winnen

Ben je na het lezen van dit artikel toch nog van plan bent om te spelen met een grijpautomaat? Dan staan hieronder enkele tips die jouw kansen om te winnen kunnen vergroten.

• Richt je op de prijzen die dichtbij liggen. Hoe verder de prijzen liggen, hoe groter de kans is dat je de prijs halverwege verliest.
• Probeer alleen prijzen te pakken die los liggen van de andere prijzen. Een knuffelbeer die ingeklemd zit tussen andere beren, is vaak lastig los te wrikken.
• Focus op prijzen die makkelijk in de grijper passen. Over het algemeen zijn rechthoekige prijzen het lastigste.
• Vermijd de prijzen die tegen het glas van de machine liggen. Deze plekken zijn voor de grijper vaak slecht bereikbaar.
• Speel niet op machines met erg dure prijzen of machines waar bankbiljetten op de prijzen geplakt zijn. Dergelijke machines zijn dusdanig gemanipuleerd dat winnen zo goed als zeker uitgesloten is.