De rekenmachine

Tegenwoordig hebben de meeste (middelbare) scholieren wel een rekenmachine. Zowel de zakrekenmachine als de grafische rekenmachine is een veelgebruikt hulpmiddel op school. Maar lang geleden bestonden deze rekenwonders nog niet, hoe rekenden ze toen? En hoe is de rekenmachine eigenlijk ontstaan?

Geschiedenis van de rekenmachine

De allereerste mechanische rekenmachine was een soort telmachine. De ingevoerde getallen en het resultaat werden op een papierrol afgedrukt, dit werd alleen gebruikt op kantoor en bij de administratie.
Pas vanaf 1954 kwamen de eerste elektronische rekenmachines op de markt, vele malen groter dan een moderne computer en voor particulieren onbetaalbaar.
Tegenwoordig kunnen rekenmachines zo klein gemaakt worden dat je ze ook in horloges en mobiele telefoons terug vindt.

Werking van de zakrekenmachine

De getallen die gebruikt worden zijn bij een zakrekenmachine opgebouwd uit 7 streepjes. Bij modernere rekenmachines, en overigens ook bij de nieuwste grafische rekenmachines, worden de getallen vaak al uit puntjes samengesteld. Met een rekenmachine kun je getallen bij elkaar optellen, van elkaar aftrekken, vermenigvuldigen en delen. De iets uitgebreidere zakrekenmachine kan ook worteltrekken en procentberekeningen uitvoeren. Echt uitgebreide rekenmachines kunnen bovendien machtsverheffen, sonus, cosinus, tangens, gemiddelden berekenen, standaarddefiatie, inverse, faculteit, correlatie en regressie.

BenamingUitleg
OptellenEen volgend aantal bij een reeds vastgesteld aantal voegen, bijvoorbeeld 2 optellen bij 4 geeft 6
AftrekkenEen volgend aantal van een reeds vastgesteld aantal aftrekken, bijvoorbeeld 2 aftrekken van 4 geeft 2
VermenigvuldigenHet herhaald optellen van hetzelfde getal. Je kunt bijvoorbeeld 4 + 4 + 4 doen, maar dat geeft dezelfde uitkomst als 3 vermenigvuldigen met 4
DelenKijken hoe vaak een bepaald getal in een reeds vastgesteld aantal past. 12 delen door 4 geeft bijvoorbeeld 3, omdat 4 3 keer in 12 past.
WorteltrekkenAls je de wortel van een getal neemt en je doet dat aantal keer zichzelf kom je weer bij dat getal uit. De wortel van 9 is 3, omdat 3 keer 3 9 is
ProcentberekeningenEen procent is een honderdste deel, 3 procent (%) houdt bijvoorbeeld in; 3 op de 100
MachtsverheffenEen wiskundige functie waarbij een reeds vastgesteld getal een bepaald aantal keer met zichzelf wordt vermenigvuldigd
SinusWordt gebruikt bij berekenen van graden en hoeken
Cosinus Wordt gebruikt bij berekenen van graden en hoeken
Tangens Wordt gebruikt bij berekenen van graden en hoeken
GemiddeldeOm het gemiddelde te berekenen tel je de vastgestelde aantallen op en deel je dat getal door de hoeveelheid getallen die je hebt opgeteld. Het gemiddelde van bijvoorbeeld 2, 4, 7 en 3 is 16 : 4, is dus 4
Het gaat te ver om hier uit te leggen wat de standaarddeviatie, de inverse, faculteit, correlatie en de regressie inhouden.

Leuke weetjes over de zakrekenmachine

Als je bepaalde getallen intoetst en de display op de kop houdt komen er teksten te staan. Hier een paar voorbeelden;
  • 319738 = BELGIË
  • 707 + 707 = LoL + LoL = HIHI
  • 73837737 = LELLEBEL

Je kunt zelf vast nog wel andere woorden vinden op je rekenmachine!
© 2007 - 2025 Lobke, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.