Vaatwasser aankooptips

De vaatwasser is in veel huishoudens het meest gewaardeerde elektrische apparaat en in nieuwe keukens niet weg te denken. Er zijn wel diverse aandachtspunten bij de aanschaf. Zo is het type afwasmachine in de eerste plaats van belang, daarnaast is het verstandig te letten op energielabel en geluidsniveau, en moet er bepaald worden welke extra opties nog nodig zijn. Geen vuile borden meer op het aanrecht, geen smoezelige theedoeken en nooit meer afwassen. Leve de tijdwinst. Leve de vaatwasser!

Typen vaatwassers

De verkoop van vaatwassers neemt in Nederland nog steeds toe. Bijna vijftig procent van de huishoudens heeft inmiddels een vaatwasmachine. Wat u zich allereerst moet afvragen bij de aankoop van een vaatwasser is of u een inbouw, onderbouw of vrijstaand exemplaar wilt. Bij inbouw is er de mogelijkheid om een keukenfront op de voorkant van de vaatwasser te monteren zodat het apparaat een geheel met de keuken vormt. U kunt er voor kiezen om de bedieningsknoppen zichtbaar te houden of, bij volledige integratie, onzichtbaar te laten monteren aan de binnenzijde van de klep. De voorkant van de klep wordt afgewerkt met een 19 mm dik deurpaneel van de keuken.

Een onderbouw vaatwasser is vrijwel gelijk aan inbouw met dat verschil dat er een andere deur op zit. De deur kan worden ingekort zodat deze gelijk loopt aan de onderkant van de keukenkastdeuren. Een keukenfront is mogelijk om het te integreren. De onderbouw vaatwasser is dusdanig ontworpen dat de keukenplint doorloopt. Dit type vaatwasser is vaak voorzien van een rvs-decorplaat die dan wordt vervangen door een decorplaat in de kleur van de keuken. Vrijstaande vaatwassers zijn minder fraai. Er kan geen decorplaat op en de constructie om de plint te laten doorlopen ontbreekt ook. Let er op dat een vrijstaande vaatwasser ook vaak enkele centimeters voor de overige keukendelen uitsteekt. Er bestaan buiten deze typen ook kleine, 'compact' vaatwassers voor 1 tot 2-persoons huishoudens of voor caravans, met een hoogte van slechts 45 cm, soms geïntegreerd met oven en fornuis. Voor pannen is deze niet geschikt.

Energie en couverts

Let bij de aankoop van een vaatwasser op het energielabel. Van de A t/m E mogelijkheden is A het zuinigst en verbruikt 27% minder elektriciteit dan een vergelijkbare machine klasse C. Als u een vaatwasser koopt ziet u tevens voor hoeveel couverts de machine is bedoeld. Een couvert is eetgerei per persoon, denk hierbij aan bestek, glas, beker, bord en kommetje. De populairste afwasmachines zijn berekend op 12 couverts, maar er bestaan machines die tot 15 couverts aan kunnen. In dat geval is de vaatwasser niet groter maar zitten de rekjes dichter op elkaar. De smallere machines zijn berekend op 8 tot 9 couverts. De meeste vaatwassers zijn 60 cm breed, maar er zijn ook smallere van 45 cm verkrijgbaar.

Voordelen vaatwasser

Een vaatwasser doet het werk voor u en dit betekent nooit meer afwas! Voor een gezin met twee kinderen betekent dit een dagelijkse tijdwinst van gem. 35 minuten. Een ander voordeel is dat uw keuken altijd een opgeruimd aanzien heeft. Vuil serviesgoed zet u direct weg in de vaatwasser. Een vaatwasser wast ook schoner dan de handafwas. Een vaatwasser gebruikt warmer water dan handen kunnen verdragen, nl. 50 tot 70 C. Op deze manier wordt vet beter losgeweekt. Omdat u niet met de hand afwast raakt de theedoek buiten gebruik en dat is maar goed ook: Theedoeken bulken na een paar dagen van de bacteriën. De afwasmachine is dus een hygiënische manier van afwassen. Vaatwassers zijn in de loop der tijd ook zuiniger geworden. Waar dertig jaar geleden nog zestig liter water nodig was, is dat nu gereduceerd naar zo'n vijftien liter of nog maar 10 liter, zodat het energieverbruik ook sterk is gedaald. Dit betekent niet dat het zuiniger is dan de handafwas: Het is zelfs vier keer duurder dan dat. U hoeft de vaat trouwens niet van te voren af te spoelen, wel kunt u de vaat beter goed afschrapen. Spoelt u toch eerst af, doe dat dan met koud water zodat zetmeel eenvoudiger is te verwijderen.

Hoe droogt de vaatwasser

Behalve het afwassen moet de vaatwasser de vaat ook drogen. Een goede vaatwasser doet dit perfect, dus zonder strepen, vlekken en druppels. Er zijn drie gangbare methoden. De eerste is dat het in de machine aanwezige vocht tegen de koude wand condenseert, neerslaat en als water wordt opgevangen onderin het apparaat. Nieuwere vaatwassers hebben een warmtewisselaar die de wanden geforceerd koelt zodat het drogen sneller verloopt. Een derde manier is een ventilator die de warme lucht uit de vaatwasmachine zuigt. Nadeel is dan wel dat al het vocht de keuken in komt.

Vaatwasmiddelen

Steeds meer mensen kiezen voor de all-in-one vaatwastabletten, waarbij afwasmiddel, glansspoelmiddel en zout in een zit. Bijvullen met zout en glansspoelmiddel (drogen zonder strepen) is dan niet meer nodig. Om schone handen te houden zijn er nu ook tabletten verpakt in doorzichtige folie die wateroplosbaar zijn. Let er wel op dat decoraties op serviesgoed op de lange termijn zullen vervagen of dof zullen worden, ongeacht het merk afwasmiddel wat u kiest. Op campingbordjes met afdruk barsten de verflagen soms.

Wat kan beter niet in de vaatwasser?

• Houten onderdelen.
• Antiek, vooral met decoraties.
• Koper, tin, aluminium.
• Zilver.
• Vaat vervuild met verf, kaarsvet, as en smeerolie.
• Kunststof dat niet tegen heet water kan.

Geluidsniveau

Let bij de aankoop, zeker in het geval van een open keuken, op het geluidsniveau van de machine. Het geluidsniveau is gemeten bij een normaal programma op 65 C inclusief koud voorspoelen. De meting wordt weergegeven in dB (decibel). Kies altijd voor een vaatwasser met een niveau van 50 dB of minder, 40 dB is al mogelijk. Vooral als u tegen het voordelige nachttarief de vaat wilt doen, is dit een must. Staat er op het label een hoger getal, bedenk dan dat elke 3 dB erbij een verdubbeling van het geluidsniveau betekent.

Opties vaatwasser

Een normaal programma wordt afgewerkt op 55 tot 65 graden C, maar vaatwassers kennen vele extra's.

• Voorspoelprogramma: Een voorspoelprogramma voorkomt dat vuil aankoekt en wordt gebruikt om de afwas van etensresten te ontdoen als het draaien van een volledig programma nog niet nodig is.
• Kort programma: Bij een licht vervuilde vaat is een verkort programma nuttig. Dit programma duurt ongeveer 30 minuten en wast de vaat op een lagere temperatuur. Ook is een extra kort programma geschikt voor feestjes als er snel weer schoon servies nodig is.
• Intensief programma: Voor de zwaar vervuilde vaat is dit programma. Denk hierbij aan zeer vette pannen en aangekoekte vaat.
• Ecoprogramma: Een ecoprogramma duurt langer maar werkt op een lagere temperatuur en is daardoor zuiniger.
• Autoprogramma. Bij deze programmakeus wordt de temperatuur, watergebruik en programmaduur automatisch aangepast aan de bevuiling van de afwas.
• Glaswerkprogramma: Voor delicate vaat zoals glaswerk is er soms een speciaal programma dat hiermee rekening houdt.
• Halve belading knop: Deze keus is geschikt voor als u de vaatwasser maar voor de helft of minder vult.
• Uitgestelde starttijd: Bij de uitgestelde starttijd bepaalt u zelf wanneer u wilt dat de vaatwasser begint. U kunt bijvoorbeeld naar bed gaan, de vaatwasser draait in de nacht en als u opstaat is de vaat klaar.
• Zoutindicator, glansspoel-indicator en instelbare waterontharder: Kalkhoudend leidingwater kan hiermee worden geneutraliseerd en de hoeveelheid zout en glansspoelmiddel regelen.
• Programma-indicatie: Deze functie geeft aan hoe ver het programma is en hoe lang het nog duurt.
• Beladingssensor: Bij overbelading geeft de machine een signaal af.
• Flexibele inrichting: Bij deze mogelijkheid is de indeling van de korven zelf te bepalen. U kunt rekjes verplaatsen of weghalen zodat u de manier van beladen kunt aanpassen aan de situatie. Bij veel pannen kunt u de bordenrekken bijv. omklappen.
• Verstelbaar bovenrek: De beladingshoogte kan met een verstelbaar bovenrek worden aangepast, zodat in de onderkorf meer ruimte ontstaat voor grotere stukken serviesgoed.
• Aquastop of overloopbeveiliging: Bij een vaatwasser met aqua stop wordt de watertoevoer afgesloten bij lekkage of een dreigende overloop van het apparaat.
• Hotfill: Dit is een energiebesparende optie waarbij u de machine direct aansluit op de warmwateraansluiting. Nadeel is wel dat het gebruik van een warmwateraansluiting het droogresultaat verslechtert omdat de warmtewisselaar minder goed werkt.

"He's not good at it, but he will do it. Sometimes he can help clear the table, scrape the dishes off, and get them into the dishwasher." ~ Dagwood Bumstead

Lees verder

• Magnetron: Aanschaf en gebruik
• Keukenmachines overzicht
• Op weg naar een nieuwe keuken
• Koelkasten en vriezers koophulp
• Kies het perfecte kooktoestel