Wurlitzer 1700; de eerste 45T 104 select Wurlitzer jukebox

Wurlitzer verkeerde in een lastig parket; in de gouden begintijd had het bedrijf al snel laten zien dat het de koppositie als jukeboxbouwer waard was, echter was het vervolgens Seeburg die tegen het einde van de jaren veertig de positie als koploper over wist te nemen. Op alle vlakken wist Seeburg Wurlitzer het nakijken te geven; het aantal selecties was bij Seeburg groter, het design was moderner en het geluid was beter. Wurlitzer moest met een antwoord komen. Dit antwoord zou de Wurlitzer 1700 jukebox worden.

De concurrentie tussen Seeburg en Wurlitzer

Toen Seeburg in 1948 de M100A op de markt bracht, met als eerste fabrikant 100 selecties, was dit een grote tegenslag voor Wurlitzer. Wurlitzer zelf had in 1948 slechts jukeboxen met 24 selecties! Al snel wist men dit met de 1250 te vermeerderen naar 48 selecties, door de platen aan beide zijden af te spelen en trachtte men door een sterke reclamecampagne de klant ervan te overtuigen dat 48 selecties toch echt veel beter was dan 100; men hoefde namelijk minder plaatjes aan te schaffen, de klant hoefde minder lang te denken en de tijd die het mechanisme nodig had om het plaatje te pakken was korter. Toch wist men ook bij Wurlitzer dat 48 selecties al reeds verouderd was en men werkte dan ook koortsachtig aan oplossingen om ook rond de 100 selecties uit te komen.

Met de Wurlitzer 1500 uit 1952, vier jaar na de eerste 100 select machine van Seeburg, wist men dan eindelijk een machine te bieden die met 104 selecties weer iets te bieden had. Helaas had men dit weten te bereiken door twee platenrekken van 26 trays naast elkaar te zetten, met in het midden het afspeelmechanisme. Hierdoor werd dit een vrij brede jukebox, waardoor een compromis gevonden werd in het design. De twee platentrays met in het midden het afspeelmechanisme zorgden ook voor een zeer druk beeld; het is dan ook niet moeilijk om in de 1500 de onmacht van Wurlitzer terug te zien om Seeburg bij te houden.

Hoewel men de 1500 in 1952 en 1953 aanbood, bood men in 1953 al weer een jukebox aan met 48 selecties, de 1600; ook bij Wurlitzer zag men in dat de weg die was ingeslagen met de 1500 niet de juiste was. Men had iets meer dan 10.000 exemplaren van de 1500 verkocht, terwijl dit model toch 2 jaar verkrijgbaar was.

De introductie van de Wurlitzer 1700 jukebox

Na de 1600 wist men uiteindelijk weer terug te komen, met de Wurlitzer 1700 uit 1954:

“From Wurlitzer, the greatest phonographs of all time. Wurlitzer 1700, featuring the Amazing New Carousel Record Changer. Wurlitzer’s scientifically new 104-selection, straight 45 RPM play Model 1700 simultaneously introduces a brace of new developments that make it far and away the most phenomenal phonograph of all time”

Het carrouselmechanisme van Wurlitzer

Men was met recht trots op het product dat men had ontwikkeld; met het nieuwe carrouselmechanisme had men niet alleen eindelijk een antwoord op de 100 select machines van de concurrentie, maar had men tegelijk ook een van de mooiste afspeelmechanismes ooit ontworpen. Het carrouselmechanisme draaide één zijde op en had twee armen die een plaatje omhoog konden tillen naar de tonearm. Deze speelde het plaatje verticaal, volledig in het zicht van de klant, af. De selectie werd als het ware uit de massa getild, de lucht in, om daar speciaal voor het oog van de klant, afgespeeld te worden.

De eerste 45-toerenjukebox

Naast deze innovatie was de Wurlitzer 1700 ook de eerste echte 45-toerenmachine van Wurlitzer. De eerdere jukeboxen van Wurlitzer waren in feite 78-toerenmachines die ook geschikt gemaakt konden worden voor 45 toeren. Ter vergelijking, de eerste 45-toerenmachine van Seeburg was de M100B uit 1950. Pas vier jaar na het verschijnen van de M100B had Wurlitzer een technisch gelijkwaardig antwoord klaar in de vorm van deze 1700. Qua design is de 1700 echter wel een stap verder dan de M100B.

Hi-Fidelity

Naast dat de 1700 voor Wurlitzer de eerste echte 104 select machine was van het merk (de 1500 met dubbele platentrays voor het gemak niet meegerekend) en de eerste echte 45-toerenjukebox was voor het merk, was het ook de eerste jukebox waarop men optioneel het Hi-Fidelity systeem mee kon leveren. Deze jukeboxen zijn te herkennen aan de letters HF achter te typeaanduiding (W1700HF).

Het design van de Wurlitzer 1700

Het design van de Wurlitzer 1700 was al reeds een stap voorwaarts ten opzichte van de 1600, mede dankzij het veel modernere selectiemechanisme, echter was de verwantschap nog zeer goed te zien vanaf de glazen koepel naar beneden. De vormgeving van de zuilen met het drukke reliëf van de speakergrill zouden in de modellen na de 1700 ook veranderen naar een luxere en serieuzere uitstraling. Hoewel er al veel chroom zichtbaar was in de Wurlitzer 1700, zouden met name de modellen na deze 1700 voor hun design drijven op het chroom.

Met deze 1700 werd echter een design tijdperk van Wurlitzer afgesloten en de deur geopend naar een nieuw design, met de opvolger, de Wurlitzer 1800. Hoewel het design van Wurlitzer, ook met deze 1700, altijd meespeelde met de top van de fabrikanten, zou zelfs deze 1700 het tij voor het bedrijf niet meer kunnen keren. De concurrent Seeburg had de markt al overgenomen met de M100A en M100B en gaf deze niet meer terug. Ter vergelijking, in 1954 zou Seeburg meer dan 25.000 stuks verkopen van de HF100R, terwijl Wurlitzer van de 1700 nog geen 10.000 stuks kon slijten.

200 select jukeboxen

Waar de 1700 in 1954 dan eindelijk het antwoord van Wurlitzer was op de M100A en M100B van Seeburg, zou deze in 1955 Wurlitzer weer op achterstand zetten met de introductie van de eerste 200 select jukebox; de V200. De tijdelijke technische gelijkstand van Wurlitzer en Seeburg, bereikt met de 1700, was toen reeds weer voorbij en het duurde nog tot de Wurlitzer 2000 uit 1956 voordat men weer evenveel selecties kon aanbieden als Seeburg.

Prijzen van de Wurlitzer 1700

Ondanks dat Seeburg van de HF100R meer wist te verkopen dan Wurlitzer van de 1700, zijn de Wurlitzers tegenwoordig toch meer in trek. De prijs van een aardige Wurlitzer 1700 ligt dan ook gauw rond de 7000 euro. Bij een handelaar of restaurateur is vaker een model te koop te zien voor significant hogere prijzen, maar daar moet dan wel de restauratie en de garantie bij in acht genomen worden. Een dergelijke jukebox heeft vaak een hogere kwaliteit en betrouwbaarheid dan een oudere restauratie.